JUST MERCY / SADECE MERHAMET

 

"vicdan"

Adalet vicdana bağlıdır. Vicdan akıla. Akıl düşünmeye, ölçme biçmeye akletmeye.

akıl = vicdan = adalet.

Akletmeyen bir toplumun vicdanı gelişmez . Vicdanı olmayan toplumda adalet işlemez. 

Her ne kadar yazarın kitap ismi ve dolayısıyla film merhamet olarak ifade edilmiş olsa da benim algım vicdan duyusuna odaklanıyor. Merhamet. Rahmet eden. İlahi şefkat ile yaşayan. Daim iyilikle bakan, güzellikle yargısızca gören. Kuran-ı Kerim yüzlerce ayette akletmekten bahseder zekadan değil. Düşünmeye tartmaya insan olmaya dem vurur.  

Yaratımda sadece insana bahşedilen bir duygu vicdan. Bir ölçme biçme terazisi. Yargısızlığın, eşitliğin ve saygının temeli olan iç sesimiz. İnsan olmanın temel taşı rahmet, merhamet, şefkat ve bunların birlediği  vicdan.

Bryan Stevenson'ın kitabından uyarlanan film gerçek bir yaşanmışlığın öyküsü. Alabama'da avukatlığa başlayan Harvard mezunu siyahi avukat  Bryan'ın mücadelesi, suçsuz yere ölüme mahkum edilen siyahi insanların savunulması üzeredir. Konu siyahiler olduğunda adaletin zerre işlemediğini görmek ve yılmadan mücadele etmek. Üstelik şiddete, öfkeye yer vermeden. Yasaları konuşturmaya ve insanların içindeki vicdana dokunmaya odaklanarak. 

İronik olarak hikaye Bülbülü Öldürmek kitabının geçtiği yer olan Alabama Montgomery de geçer.  Bülbülü öldürmek kitabındaki Maycomb kasabası hayalidir. Ve iki hikaye birbirine çok benzese de  Bryan Stevenson kitabı okumadığını ifade eder. Filmde de buna ufak bir gönderme vardır.  Sonuçlar farklı olsa da her iki olayın örgüsü de aynı temele dayanır. 

Vicdansızlığın getirdiği adaletsizlik. 

İnsan olmanın en önemli mihenk taşı vicdan. Her çeşitlilikte  insana, hayvana, kadına, eşe, çocuğa, doğaya; vicdanla, saygıyla, yargısızca yaklaştığımız da dünya adil ve yaşanır bir yer olacaktır. 

Ha Bülbülü Öldürmek kitabının geçtiği 1930'ların sonu, ha 2. dünya savaşı yada  günümüz dünyası. İnsanoğlu kendinden olmayanı yok sayma ilkel güdüsünü aşabilmiş değil. Kendinden olmayan rengi, dini, dili, milliyeti, cinsi  acımasızca, sevgisizce, saygısızca ve vicdansızca öyle yargılıyor ve yok sayıyor ki insanlık utancı.  İnsan olma yolunda binlerce yıldır bir arpa boyu yol alamadığımızın idraki film ile bir kez daha yakıyor benliğinizi. 

Tüm roller kitapla birebir eşleşmiş. Gerçekliğin aynasından farklı değil film. 

Vicdan yoksa adalet yok. Adalet yoksa insanlık yok. 

İhtiyacımız olan tek şey tüm yaratıma, vicdan terazisi ile dengeleyerek bakabilmekte. Vicdanın daima diri tutulması gerçekliği ile izleyin bu şahane filmi. Ve ne yazık film değil olanlar. Bugün dünyanın her yerinde biteviye devam eden vicdan savaşıdır just mercy.

yönetmen / destin daniel cretton 

yapım yılı / 2020